معادن حال و روز خوبی ندارند و به گفته فعالان این حوزه، ارائه تسهیلات رونق تولید که قرار است در سال جاری شامل حال این بخش شود چندان هم از بار مشکلات آنها کم نمی کند. با توجه به سختی های معدن کاری و حجم گرفتاری های معادن ، نگاه دولتی ها نیز باید به این بخش افزایش پیدا کند. فارغ از مشکلاتی مانند پرداخت حقوق دولتی توسط معدنکاران در شرایطی که آنها دغدغه کمبود نقدینگی دارند گرفتاری اساسی همان نداشتن توانایی مالی برای بروزرسانی ماشین آلات است؛ معدنکاران با ماشین آلاتی سرو کار دارند که برای نوسازی آنها نیازمند سرمایه زیادی هستند و تحقق این امر هم با نرخ تسهیلات بانکی همخوانی ندارد.
به نوشته اصفهان زیبا، همین یک ماه پیش بود که قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که در سال ۹۶، بخش معدن هم به طرح رونق تولید اضافه می شوند. رضا رحمانی گفته است در سال گذشته صنایع معدنی جزء طرح رونق تولید بودند، اما در سال ۹۶ خود معادن هم به این طرح برای دریافت تسهیلات اضافه شده اند. با اظهار نظرهای مسئولین دولتی دررابطه با جزییات اعطای طرح رونق تولید، معادن هم زیر سایه چتر تسهیلات قرار گرفتند و در سال جاری می توانند از این مزایا بهره مند شوند. اما پرسش اینجاست که با توجه به حجم گرفتاری های بخش معدن ارائه تسهیلات تا چه اندازه می تواند این بخش را سروسامان دهد؟
بارها اعلام شده است که بخش معدن در افزایش صادرات غیر نفتی تاثیر زیادی دارد و با سرمایه گذاری در این بخش می توان در میدان رقابت با خارجی ها پیروز شد. درستی این موضوع برهمگان روشن است اما برای عملیاتی شدن آن راهکارهای موثرتری باید ارائه شود. چراکه به اذعان کارشناسان معدن ، این حوزه مظلوم ترین بخش در بین تمامی بخش های اقتصادی است؛ در این شرایط و با تعابیری که دست اندرکاران معدن از وضعیت این حوزه و نگاه مسئولین به معادن دارند کم توجهی ها بیش از گذشته آنها را دلسرد می کند. البته پیشنهادی آنها هم این است که تسهیلات رونق تولید باید در کنار راهکارهای دیگری قرار بگیرد تا در نهایت نسخه کامل تری برای رفع گرفتاری ها معدنی ها درنظر گرفته شود.
ارائه تسهیلات به معادن نسخه کاملی نیست
در این باره یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به اصفهان زیبا می گوید: معادن کشور با مشکلات زیادی مواجه هستند و برای رفع گرفتاری های آنها باید چندین راهکار در کنار یکدیگر قرار بگیرند تا در مجموع بتوان از بار مشکلات آنها کم کرد؛ تسهیلات طرح رونق تولید هم می تواند یکی از این راهکارها باشد که باید در کنار دیگر راهکارها قرار بگیرد تا معادن از مشکلات موجود رهایی پیدا کنند.
محمدرضا منصوری با اشاره به تاثیر تسهیلات طرح رونق تولید بر عملکرد معادن ادامه می دهد: وضعیت برخی از معادن به گونه ای است که با اعطای تسهیلات رونق تولید عملکردشان مناسب تر شده و سوده ده می شوند اما در مواقعی برخی از معادن هم پس از دریافت تسهیلات عملکرد خوبی ندارند و از این تسهیلات برای سودده کردن معدن استفاده نمی کنند بنابراین نکته مهم این است که تسهیلات به درستی به معادن اختصاص داده شود و با نظارت بر عملکرد معادن ، استفاده بهینه از این تسهیلات برای ایجاد بهره وری در معادن محقق شود.
منصوری خاطرنشان می کند: در سال گذشته نیز معادن مشمول طرح تسهیلات رونق تولید شدند و از این تسهیلات استفاده کردند اگر هم گلایه ای به پایین بودن نرخ تسهیلات رونق تولید می شود به دلیل این است که بودجه دولت به اندازه ای نیست که بتواند رقم بالاتری اختصاص دهد البته طبیعی است که ارائه تسهیلات نسخه کاملی نیست زیرا یکی از معضلات معدنی ها فرسوده بودن ماشین الات است که برای تحقق این امر باید کمک های بیشتری دریافت کنند اما همین طرح نیز درصورتی که با کار کارشناسانه صورت بگیرد به طور حتم تاثیرات مثبتی بر وضعیت معادن کشور می گذارد.
معادن مظلوم واقع شده اند
استفاده از ماشین آلات بروز و جدید فرایند استخراج و اکتشافات معدنی را هم تسهیل می کند و در نتیجه هزینه های تولید نیز در این بخش کاهش پیدا می کند این در حالی است که به دلیل بالابودن هزینه بروزسانی ماشین آلات معدنی، معدنکاران هنوز هم با همان تجهیزات قدیمی سرو کار دارند و با تعمیرات ماشین آلات خود را با این شرایط وفق داده اند. در همین حال رئیس کمیته معدن اتاق بازرگانی اصفهان در گفت و گو با اصفهان زیبا به ضرورت راهکارهای ریشه ای برای رفع مشکلات معدنی ها اشاره کرده و اظهار می کند: متاسفانه بین تمامی بخش های اقتصادی کشور، این معادن هستند که همیشه مظلوم واقع شده اند؛ معادن با تمامی گرفتاری های مالی که دارند باید حقوق دولتی هم پرداخت کنند در این شرایط اعطای تسهیلات به آنها کمکی نمی کند.
احمد خوروش ادامه می دهد: پروسه دریافت تسهیلات با طی کردن بووکراسی های اداری پیچیده تر هم شده است و در سال گذشته نیز بسیاری از معادن نتوانستند از این تسهیلات استفاده کنند بنابراین رفع گرفتاری های معادن مستلزم ارائه راهکارهای ریشه ای است و باید به بخش معدن نگاه بیشتری شود.
خوروش عنوان می کند: معدنی ها با همان تجهیزات قدیمی و فرسوده فعالیت می کنند حتی بسیاری از این ماشین آلات از رده خارج شده هستند ؛ از سال ۷۰ به بعد ماشین آلات بخش معدن نوسازی نشده اند و در شرایط کنونی هم معدنی ها با تعمیراتی که روی این تجهیزات انجام می دهند به فعالیت خود ادامه می دهند در این شرایط هم سرمایه خود را از بین می برند و هم توان رقابت با شرکت های معتبر را ندارند پس با تمامی این گرفتاری ها باید راهکارهای عمیق تری برای رفع مشکلات آنها اندیشیده شود.
