مردم می‌گویند کالاها در حال گران شدن است و دولت می‌گوید، تورم در حال کاهش. مردم از دو رقمی شدن نرخ تورم برخی خوراکی‌های سر سفره خود گلایه دارند و دولت تأکید دارد، باید تک رقمی شدن نرخ تورم میانگین کشور را مهم دانست. این روایت دوگانه تورم و گرانی البته ریشه در تاریخ اقتصادی ایران دارد؛ ریشه‌ای طولانی که باعث بدگمان شدن مردم به آمارهای رسمی شده است.
آنچه در گزارش هفتگی بانک مرکزی دیده می‌شود، عمدتا تغییرات قیمت برخی خوراکی‌های پرمصرف خانوارهای شهری است که از شهر تهران نمونه‌گیری می‌شود و تورم البته بیانگر قیمت کالاها و خدمات بسیار در تمامی شهرهای ایران.
از تورم رسمی تا گران شدن سفره‌ها
به گزارش تابناک اقتصادی، بر اساس اعلام بانک مرکزی، نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به مهرماه ۱۳۹۵ نسبت به دوازده ماه منتهی به مهرماه ۱۳۹۴ معادل ۸٫۷ درصد برآورد شده؛ به عبارتی، میانگین رشد قیمت کالاها و خدمات مورد محاسبه در سبد تورم کشور در این مدت ۸٫۷ درصد شده و این دقیقا یعنی افزایش ۸٫۷ درصدی میانگین قیمت‌ها در سبد کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری ایران. البته نباید از نظر دور داشت که میانگین قیمت کالاها و خدمات در مهر امسال نسبت به مهر سال گذشته، به عنوان نرخ تورم نقطه به نقطه رشدی ۹٫۳ درصدی داشته است؛ بنابراین آنچه دولت و بانک مرکزی از آن به عنوان کاهش نرخ تورم یاد می‌کنند، به این معناست که «میانگین رشد» قیمت کالاها و خدمات کاهش یافته و نه اینکه قیمت همه کالاها و خدمات کم شده باشد.
روایت مردم از تورم
سال‌هاست همه دولت‌ها با این انتقاد عمومی مواجه هستند که چرا می‌گویید تورم کاهش یافته، در حالی که قیمت فلان کالا چند درصد گران شده است؟ آنچه مردم از تورم روایت می‌کنند بیشتر ناظر بر افزایش نرخ برخی کالاها و خدمات در یک بازده زمانی، یک هفته‌ای، یک ماهه و … است. البته هستند شهروندانی که کاهش نرخ تورم را وقتی قبول می‌کنند که قیمت کالاها و خدمات کاهش یافته باشد که این رویکرد قابل قبول نیست.
دولت دل‌بسته تورم؛ مردم دل‌نگران گرانی
واقعیت این است که هرچند دولت به کاهش نرخ تورم دل‌خوش کرده است، اما مردم نگران گران شدن برخی کالاها و خدماتی هستند که مستقیم بر سبد هزینه‌های آنها اثر می‌گذارد. مصداق این دلدادگی دولت و دل‌نگرانی مردم را می‌توان در سبد هزینه‌های خانوارها در تأمین اقلام خوراکی پرمصرف پروتئینی، میوه و سبزی، لبنیات و … جستجو کرد و از قضا دولت‌ها باید در کنار مهار تورم، نگاهی واقع‌بینانه بر تغییرات قیمتی کالاهای خوراکی مردم هم داشته باشند که معیشت آنها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
به گزارش «تابناک اقتصادی»، هرچند به استناد آمارهای هفتگی بانک مرکزی، میانگین قیمت کالاهای لبنی مورد مصرف مردم جز پنیر غیرپاستوریزه که رشید ۳٫۶ درصدی را در هفت ماه نخست امسال سپری کرده، دیگر اقلام لبنی پرمصرف شامل ماست، کره و شیر چندان رشد قیمت را تجربه نکرده است، حال آنکه نوسان قیمت تخم مرغ قابل تأمل بوده و قیمت هرشانه تخم مرغ از ۸ هزار و ۶۲۰ تومان در هفته سوم فروردین‌ماه امسال تا از مرز ۱۰ هزار تومان هم فراتر رفته و آخر مهرماه قیمت این کالای پرطرفدار به ۸ هزار و ۷۹۷ تومان رسیده است.
رشد ۳۱ درصدی قیمت هر کیلو برنج درجه یک تولید داخل و افزایش ۴۷٫۱ درصدی قیمت هر کیلو برنج درجه ۲ ایرانی هم نشانه روشنی است از اینکه چرا مردم می‌گویند کالاها در حال گران شدن است، به ویژه اینکه قند و شکر در این مدت به ترتیب ۲۹٫۶ درصد و ۲۶٫۸ درصد افزایش نرخ را تجربه کرده است. جدول زیر نوسان قیمت ۱۸ قلم خوراکی پرمصرف منهای میوه‌های تازه و سبزی‌های تازه را به روایت بانک مرکزی نشان می‌دهد.
