زیاد بودن اختیارات فساد ایجاد می‌کند. و اگر هم اختیار می‌دهند و صلاح می‌دانند اختیار بدهند باید نظارت صورت گیرد که این اختیار در چه جهتی به کار گرفته می‌شود.
«محمدحقانی»یکی از معدود اعضای شورای شهر تهران است که نسبت به فسادهای شهرداری تهران لب به اعتراض می‌گشاید و موضوع تخلفات شهرداری تهران را نیز پیگیر است. او که در سال ۱۳۴۶ در دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران در مقطع کارشناسی ارشد فارغ‌التحصیل شده و اینک به عنوان رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران فعال است می‌گوید: ما همیشه گفته‌ایم نظارت و برخورد ما به صورت موردی است. برای ما هنوز سازوکار و بستر مناسبی که امکان نظارت که مهمترین وظیفه شورای شهر است را بدهد وجود ندارد.
این عضو ۷۳ ساله شورای شهر تهران که پیشتر معاون غلامحسین کرباسچی در شهرداری تهران بوده می‌افزاید: « زیاد بودن اختیارات فساد ایجاد می‌کند. و اگر هم اختیار می‌دهند و صلاح می‌دانند اختیار بدهند باید نظارت صورت گیرد که این اختیار در چه جهتی به کار گرفته می‌شود. » در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید:
در جلوگیری از وقوع فساد در شهر چقدر قانون را موثر می‌دانید و چقدر نظارت را؟
اگر قانون حاکم بر جامعه شود و مسئولان در رده‌های مختلف خود را ملزم به رعایت قانون بدانند، پیرو قانون باشند و جلوتر از قانون حرکت نکنند و قانون را به دنبال خودشان نکشند در این صورت مطمئن باشید فساد از شهر و کشور ریشه کن خواهد شد. از سویی دستگاههای نظارتی مانند شورای شهر، مجلس شورای اسلامی، سازمان بازرسی کل کشور، دستگاه قضایی برمبنای قانون عمل کنند و هر گونه فساد را رسیدگی کنند وهمچینین باتوجه به پشتوانه اعتقادی که داریم و می‌تواند نقش بازدارنده را در وقوع فسادها بازی کند جلوگیری از وقوع این فسادها تسهیل خواهد شد.
به نظر شما شورای شهر تاکنون در این زمینه موفق عمل کرده است؟
خیر. ما همیشه گفتیم نظارت و برخورد ما به صورت موردی است . برای ما هنوز سازوکار و بستر مناسبی که امکان نظارت که مهمترین وظیفه شورای شهر است را بدهد وجود ندارد. به هرحال ما در این زمینه نیازهای اساسی داریم، مهمترین آن یک حسابرس اساسی و تشکیلاتی است که به محاساب شهری رسیدگی کند و به تمام شرکت‌ها سازمانها و مناطق شهری سرکشی و رصد کند و متاسفانه هنوز این را در اختیار نداریم. ما ذی‌حساب داریم که این ذی‌حساب‌ها هم از طرف شهرداری به شورا معرفی می‌شود و ما فقط تایید می‌کنیم اینها ذی‌حساب باشند اما محل دریافت حقوق و مزایاشان از شهرداری است.
دیوان محاسبات کشور در موارد خاصی که از طرف دولت به شهرداری بودجه تخصیص داده شده نظارت می‌کند. آیا برای نظارت بر دخل و خرج شهری دیوان محاسبات شهری که مشخصا بر بودجه شهری نظارت کند نباید وجود داشته باشد؟
بله قطعا. دیوان محاسبات کل کشور به همه دستگاههای دولتی سرمی‌زند. منتها ما به عنوان شورای شهر باید دیوان محاسبات شهری داشته باشیم تا مرتب و مستمر و دائم و هفتگی به مناطق، سازمانها و موسسات وابسته به شهرداری بروند و کمک کنند در حل مسائل و اگر خلافی هم بود رسیدگی کنند.
ما نمایندگان مردم هستیم. شهرداری بودجه‌اش را از مردم می‌گیرد. دست شهرداری در جیب مردم است. ما نمایندگان مردم‌ایم و بنابراین ما باید به این گونه حساب ها رسیدگی کنیم. ما دیوان محاسبات شهری در شورای شهر نداریم که مرتب این مسائل را رسیدگی کند. دیوان محاسبات شهری که زیرنظر شورای شهر و خارج از شهرداری و از شورای شهر ماموریت بگیرند باید باشد و دائما به مسائل شهری رسیدگی کند. متاسفانه ما فاقد این ابزار هستیم.
به نظر میرسد اعضای شورای شهر نسبت به هزینه‌های شهرداری اشراف ندارند. و یا نمی‌خواهند وارد شوند؟
بله همینطور است. مواردی هم که در جریان هستند خیلی ریز و دقیق وارد نمی‌شوند . یک ریال از اینها حق‌الناس است. و اگر مشکلی در شهرداری وجود داشته باشد دیوان محاسبات باید دقیق بررسی کند و در سازمانها و نهادها و مناطق مختلف شهرداری باید مرتبا رصد کند و به ما گزارش روزانه و هفتگی و ماهیانه دهد. ما الان مشغول رسیدگی به حسابهای چند سال قبل هستیم؛۵ سال قبل!. دیگر نه آن شهردار منطقه هست نه مدیرعامل آن سازمان در مسئولیت خود فعالیت می‌کند و نه آن زمان من عضور شورا بودم. ماباید روزانه رصد کنیم و روزانه اطلاع از دخل و خرج شهرداری داشته باشیم.
گویا در شهرداری هیچ ضمانتی برای رسیدگی به تخلفات اداری هم وجود ندارد؟
تخلفات اداری یک معنا و مفهوم گسترده دارد. ما اعتقاد داریم کسی که می‌خواهد وارد شهرداری شود باید با یک سری شاخص‌ها و معیارها و سوابق تحصیلی و اجرایی داشته باشد. منتها این سنت مدتهاست هم از دولت و هم از شهرداری دور شده است. یعنی بر اساس معرفی، یک افرادی وارد می‌شوند و بعد هم در مرحله استخدام قرار می‌گیرند. ما در بسیاری از موسسات و سازمان‌های وابسته به شهرداری هنوز آئین‌نامه‌های خاصی برای پرداخت حقوق و مزایا که عدالتی بین همه با توجه به صلاحیتشان برقرار شود نداریم. افرادی که می خواهند منتسب به پست سازمانی شوند باید صلاحیتشان مورد تایید قرار گیرد، سوابق تحصیلی و رشته تخصصی شان و سوابق کاری شان . احراز این شرایط آنطور که شاید و باید نمی‌شود.
چقدر بالا بودن اختیار شهردار را در وقوع این فسادها موثر می‌دانید؟
زیاد بودن اختیارات فساد ایجاد می‌کند. و اگر هم اختیار می‌دهند و صلاح می‌دانند اختیار بدهند باید نظارت صورت گیرد که این اختیار در چه جهتی به کار گرفته می‌شود.
چرا در کارنامه اعضای اصلاح‌طلب شورای شهر اقدامی که مبارزه با فساد شهر محسوب شود دیده نمی‌شود؟
ما خیلی امکانات نداریم و ابزارهای لازم را در دست ندارم. از طرفی خود اعضای شورای شهر قدرت کارشناسی‌اشان بسیار محدود است. شورای شهر باید از گروه‌های کارشناسی لازم و کافی باید برخوردار باشد. شورا باید بیش از اینها در جهت ارتقای خودش اقدام کند.
کارنامه یا نمونه‌ای از موارد نظارت شده در بازدارندگی فساد توسط شورای شهر دارید؟
در بسیاری از این حسابرسی های انجام شده حسابرس گزارش می‌کند اطلاعات لازم ندادند یا مشروط می‌کند یا…. و اگر برویم بررسی کنیم می‌بینیم بسیاری از اینها هنوز روی زمین است. ما در حال حاضر روی حسابهای سالهای ۹۱ و ۹۲ هستیم و برخی از این سازمانها حسابرسی‌شان اصلا مورد قبول نبوده‌است. و اطلاعات لازم در اختیار حسابرس نبوده است.
منبع: کلید ملی
