دیروز سوال سه نماینده از وزیر کشور درباره پدیده شاندیز، رحمانی فضلی را به مجلس کشاند. اما بخت چندان با او یار نبود تا به شکلی غیرمنتظره نمایندگان سوال از وزیر را وارد بدانند و به آن رای مثبت بدهند. شهباز حسن پور، حسین مقصودی و مصطفی کواکبیان سه نماینده سوالکننده بودند که اگرچه دو نفر از آنها از پاسخهای وزیر قانع شدند اما کواکبیان قانع نشد و وزیر کشور را تهدید کرد که اگر در یک ماه باقی مانده مشکل پدیده را حل نکند استیضاح او را دنبال خواهد کرد. این سخنان کواکبیان در حالی بود که هر دو طرف در سخنانشان تاکید میکردند که مشکل پدیده شاندیز در این دولت ایجاد نشده هرچند دولت یازدهم پیگیر حل آن است. سوال از رحمانی فضلی مربوط به « علت عدم پیگیری و رسیدگی به وضعیت سهامداران پدیده شاندیز» بود. بعد از مقصودی نوبت به وزیر کشور رسید تا در بخش اول وقت خودش به این سوال پاسخ دهد. رحمانی فضلی هم پشت تریبون قرار گرفت و در همان ابتدا با لحنی کنایهآمیز گفت که سوال مطرح شده را ملی نمیداند، هرچند کمیسیون آن را اینگونه تشخیص داده است. بعد هم توضیح داد که در استان خراسان چندین مورد وجود داشته که وزارت کشور برای حفظ امنیت داخلی وارد موضوع شده است ولی اصل مساله به وزارت کشور مربوط نمیشود و پدیده شاندیز هم از آن موارد است. رحمانی فضلی توضیح داد: از سال ٨٨ مجموعه تفریحی و توریستی از سوی بخش خصوصی به صورت سهامی خاص ایجاد شد این شرکت از اول هیچ کدام از قوانین را در حوزه فعالیت خود رعایت نکرد. در حوزه مالکیت چندبرابر ملکی که اجازه داشتند با خریدن ملک روستاییان اضافه کردند و محدوده را گسترش دادند. در حوزه مجوزها و احداث بنا و ساختمان نه شرایط شهرداری رعایت شده و نه متناسب با زیربنا احداث کردند. وی با بیان این نکته چون پدیده، شرکت سهامی خاص بوده است، برخلاف قانون دست به فروش سهام خود زده است، تشریح کرد: متاسفانه با این همه مشکل از سال ٨٨ تا ٩٢ اقدامی برای مقابله نکردند و متاسفانه عکسهای یادگاری زیاد و حمایتهایی غیرقانونی از شرکت پدیده انجام شد.
انتقاد از صدا و سیما
اما به زعم رحمانی فضلی نکته مهم دیگر پخش آگهی بازرگانی این سازمان از صدا و سیما بود. وزیر کشور گفت: « مردم به صدا و سیما و نشریاتی که این آگهی را منتشر میکردند، اعتماد کرده بودند. در دولت تدبیر و امید نظر قوه قضاییه این بود که کل این ساختمانها باید قلع و قمع شود در این صورت ١٢٠ هزار سهامدار دچار مشکل میشد که دولت راضی به آن نبود. »وی افزود: ما بیش از ٢٠٠ مورد تجمع در خراسان داشتیم و تلاش کردیم همه تجمعها با مدارا و اقناعسازی حل شود. هیچ برخوردی صورت نگرفته است. با توجه به ادامه روند کار و عدم هماهنگی هیاتمدیره و مدیرعامل، قوه قضاییه اعضای هیاتمدیره را عزل کرد و برای انجام کار، وکالت تامالاختیار از شرکت اخذ کرد. الان کارها در مسیر قانونی در حال انجام است. بعد از سخنان وزیر کشور، مصطفی کواکبیان به نمایندگی از سوالکنندگان با اشاره به تجمع مال باختگان پدیده شاندیز، تاکید کرد که «اگر تجمعی باشد و اتفاقی بیفتد نه انحراف است، نه فتنه، اینها مردمی هستند که سهامدار این شرکت پدیده هستند. من در جریان هستم که خانوادههایی در مورد این موضوع به طلاق کشیده شدند و فرزندانشان از دانشگاه دست کشیدند. حتی یک موردی خانواده مقتول از خانواده قاتل قول گرفته بود که ١٠٠ میلیون تومان در پدیده سرمایهگذاری کنند. الان خانواده قاتل میگوید شما را به خدا کاری کنید، چون خانواده مقتول میگوید اگر پول را ندهید میرویم حکم را اجرا میکنیم. کواکبیان با تایید بخشی از سخنان وزیر کشور گفت: این شرکت پدیده، پدیده شوم دولت قبل است، آن زمان کسی جلوی قصه را نگرفت. به جز ١ میلیون و ١٠٠ هزار متر مربع در شاندیز، بیش از ٩٠٠ هزار متر مربع در کیش ساختند. فکر نکنید تنها مربوط به استان خراسان است. صدا و سیما ١٧ میلیارد پول برای تبلیغ گرفت. صدا و سیما همکار این جرم است. کواکبیان با این حال این را هم گفت که درست است در آن دولت بیانضباطی مالی زیاد بود اما ما از دولت تدبیر و امید توقع داریم که این مشکل را حل کند. بعد هم ادامه داد: چرا شما وقتی همان موقع در دیوان محاسبات بودید جلوی قصه را نگرفتید؟ من نمیخواهم بحث شخصی داشته باشم، میخواهم چاره بیندیشیم. دوستان در گزارشهایی که دادند میگویند مصوبه ١۶بندی که در سال ٩۴ بود و یک مصوبه در مرداد امسال در شش بند تصویب شد با حضور رییس بورس، بانک مرکزی، اقتصاد ولی خدا وکیلی آقای رحمانی در این سه ماه چه اتفاقی افتاده است. استاندار شما توجه نداشته است و برای صدور حکم برای هیاتمدیره تعلل کرد. سخنان کواکبیان در بخش اول که تمام شد نوبت به بخش دوم سخنان رحمانی فضلی رسید. انصاف نیست بگوییم کاری برای حل مساله پدیده نشده او در واکنش به بخش پایانی سخنان کواکبیان گفت: موضوع به این شکل که ایشان میگویند نیست. کارهای زیادی انجام شده است. خودتان میگویید ٣۵٠ هزار متر را رفتهاند ١ میلیون متر ساخت و ساز کردند. بعد هم درباره دوره حضورش در دیوان محاسبات توضیح داد: « ایشان میگویند من در دیوان محاسبات بودم. کی در دیوان محاسبات به بحث شرکتهای خصوصی پرداخته شده است که از دیوان توقع دارند در آن زمان وارد میشد. ایشان میگویند چرا شرکت پدیده را نبردید در بورس. چون قوانین بورس اجازه این اقدام را نمیدهد. »
بعد از ٢٠٠ جلسه چه نتیجهای حاصل شده؟!
بعد از پایان سخنان رحمانی فضلی اینبار کواکبیان با لحنی اعتراضی سخنانش را شروع کرد: همه نمایندگان شنیدند بیش از ٢٠٠ جلسه داشتند اما چه نتیجهای حاصل شده است. ١۴ ماه از مصوبه ٨ شهریور میگذرد اما نتیجه چه شده است؟ آقای وزیر میگویند ما نمیتوانیم این را به فرابورس ببریم. مردم توقع دارند که این مصوبات اجرا شود. واقعا در سطح دولت این توانمندی وجود ندارد که وزیر اقتصاد و رییس بورس مجاب شود؟ اینکه بگویم وزیر اقتصاد و بورس مخالفت دارد خب معلوم است. اگر قرار نبود، شرکت پدیده، پدیده نباشد، نیاز به این ستاد تدبیر نبود. وی افزود: من باز هم تاکید میکنم مشکل پدیده در این دولت به وجود نیامده است اما براساس آمار مغازههایی در مشهد در همین دولت، آگهی میزدند که ما سهام میپذیریم. اتفاقا تبلیغاتی هم در این دولت انجام شده است. شاید دستگاه قضایی و دادستانی بیتقصیر نباشد، شاید اگر از اول اعلام نمیکردند که مردم بیایید سهامتان را بفروشید، به این مشکل نمیخوردیم. کواکبیان توضیح داد: ما مشکل پدیده را حل نکردیم، میزان، ثامن الحج به ترتیب به این مشکل برخورد کردند. وقتی ما ریگی را از آسمان به راحتی میکشانیم زمین، ایشان میگوید پدیده به سادگی حل نمیشود. سیستم اطلاعاتی، موشکی ما اینقدر قدرتمند است بعد این مشکل پدیده ناکارآمدی ما رانشان میدهد.
جدال مطهری و کواکبیان
پس از پایان سخنان کواکبیان، علی مطهری، رییس مجلس از نمایندگان سوالکننده پرسید که از پاسخهای وزیر قانع شدهاند یا خیر. اگرچه شهباز حسن پور و حسین مقصودی از این پاسخها قانع شدند اما کواکبیان معترضانه گفت: وزیر به وجدان خود پاسخگو باشد که چرا این مشکل حل نشده است. بنده مشکل شخصی ندارم اما با این جواب وزیر، با تاکید بیشتر این موضوع را پیگیری میکنم. با این پاسخ او، مطهری اعلام کرد که باید درباره وارد بودن یا نبودن سوال از وزیر رایگیری شود. که در این هنگام کواکبیان به مطهری گفت: پاسخ وزیر من را قانع نمیکند. من قانع نشدم اما یک فرصت یکماهه به وزیر میدهم. اگر پاسخی نگرفتیم بنده حتما استیضاح ایشان را به جریان میاندازم. با قانع نشدن کواکبیان و در حالی که بگومگوهای رفت و برگشتی او و مطهری ادامه داشت تعداد زیادی از نمایندگان اصلاحطلب و اعتدالی دور او جمع شدند و از او میخواستند که بگوید قانع شده است. دهقانی فیروزآبادی، پارسایی، دلخوش و حتی شهباز حسنپور یکی از سوالکنندگان با اصرار میخواستند که او قانع شود. علی مطهری هم به کواکبیان گفت« این حالت که قانع نشدم اما رایگیری نمیکنم را نداریم باید بگویید قانع نشدم رای بگیرید یا بالعکس.» اما کواکبیان جواب داد: «من نمیتوانم خودم را گول بزنم که قانع شدم. بنده قانع نشدم و فرصت یک ماهه میدهم. دکتر مطهری شما صاحب اختیارید که هر چه بگویید، من میگویم قانع نشدم اما نمیخواهم رایگیری شود، دروغ هم نمیخواهم بگویم. »با این پاسخ کواکبیان، مطهری هم قاطعانه از نمایندگان خواست برای رایگیری بر صندلیهای خودشان مستقر شوند تا اگر سوال را وارد میدانند رای مثبت و اگر وارد نمیدانند رای منفی بدهند. رایگیری انجام شد و در حالی که هیچ کس انتظارش را نداشت، با ١١۴ رای موافق نمایندگان سوال را وارد دانستند.
مطهری: وزیر مقصر نیست
بعد از این رای غیر منتظره، مطهری از فرصت حضور رحمانی فضلی استفاده کرد و گفت: من یک توضیح بدهم که قطعا مقصر وزیر نیستند ما یک مشکل عمومی داریم که این وقایع رخ میدهد مثل همین پدیده و ثامن که باید پرسید چرا برای دادن مجوز از ابتدا دقت نمیشود؟ تبلیغ صدا و سیما برای چه بود؟ آیا فقط با تکیه بر پول میتوانند، تبلیغ کنند؟ چرا در کشور ما این حالت است که تا موضوع حالت امنیتی پیدا نکند پیگیری نمیشود؟ آیا ورود قوه قضاییه درست بوده است؟ به قول آقای کواکبیان شما ٣٠٠ جلسه بگذارید و دور هم چایی بخورید تا مشکل سهامداران حل نشود فایده ندارد. وزیر کشور وقتی بگذارد و این موضوع را حل کند. با بیان این سخنان از سوی مطهری، وزیر کشور که در حال ترک کردن صحن بود از رییس جلسه خواست تا پشت تریبون برود و توضیح بدهد. علی مطهری هم اگرچه در ابتدا با این درخواست مخالفت کرد اما اندکی بعد گفت: این مساله خلاف آییننامه است که وزیر بار دیگر صحبت کند اما با توجه به اینکه خود من صحبت کردهام شما نیز صحبت کنید. رحمانی فضلی هم پشت تریبون قرار گرفت اما هیات رییسه میکروفن را برای او روشن نکرد. او سخنانی را بیان کرد که مطهری با تکرار بخشی از آن گفت: آقای وزیر میگوید «تمام مصوبات در حال اجراست». این پاسخ رحمانی فضلی ظاهرا در جواب کواکبیان بود که گفته بود «مردم توقع دارند که این مصوبات (درباره پدیده) اجرا شود».
سوال از طیب نیا درباره وضعیت ثامنالحجج
در حالی که روز گذشته تعدادی از مالباختگان و سپردهگذاران موسسه مالی ثامنالحجج برای چندمین بار مقابل مجلس تجمع کرده بودند محسن بیگلری عضو هیات رییسه کمیسیون برنامه و بودجه از تقدیم سوال از وزیر اقتصاد درباره وضعیت ثامنالحجج به هیات رییسه مجلس خبر داد. بیگلری با انتقاد از عدم حضور وزیر اقتصاد برای بار دوم در مجلس جهت پاسخگویی درباره وضعیت بانکها و همچنین چرایی عدم رسیدگی به مالباختگان موسسه غیرمجاز ثامنالحجج، به خانه ملت گفت: با توجه به اینکه وزیر تمایلی به پاسخگویی به این سوالات ندارد سوال بنده به هفته آتی به صحن علنی مجلس ارجاع خواهد شد.