بانک مرکزی به طور غیررسمی نرخ رشد اقتصادی در بهار امسال را ۵٫۴ درصد اعلام کرده و امید بر این بود که تاثیر این رشد اقتصادی در بهبود بازار کار و کاهش نرخ بیکاری دیده شود؛ اما آماری که مرکز آمار ایران از وضعیت اشتغال و بیکاری در تابستان امسال ارائه کرد، نشان از بدتر شدن وضعیت نرخ بیکاری دارد. ۳ میلیون و ۳۳۷ هزار و ۴۱۵ نفر تابستان امسال موفق به پیدا کردن شغلی نشدند تا به این ترتیب نرخ بیکاری در فصل تابستان به ۱۲٫۷ درصد برسد.
به گزارش تابناک، ثبت نرخ ۱۲٫۷ درصدی بیکاری در تابستان ۱۳۹۵ نشان از آن می دهد که نسبت به بهار امسال نیم درصد و نسبت به تابستان سال گذشته ۱٫۸ درصد شاخص نرخ بیکاری قد کشیده است. نکته مهم و هشدار دهنده اینکه نرخ بیکاری ۱۲٫۷ درصدی دومین نرخ بیکاری بالا در فصل تابستان از سال ۱۳۸۴ تاکنون است و پیش از این تنها در تابستان سال ۸۹، اقتصاد ایران نرخ بیکاری ۱۳٫۶ درصدی را تجربه کرده بود. به این ترتیب در تابستان امسال نسبت به بهار امسال ۱۸۷ هزار و ۷۳۳ نفر بر تعداد بیکاران افزوده شده است.
نمودار زیر روند نرخ بیکاری فصلی تابستنی را از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۵ را به تصویر می کشد
- اشتغال زایی ۶۲۸ هزار نفری با افزایش نرخ بیکاری!
نکته مهم اینکه در تابستان امسال نسبت به تابستان پارسال ۶۲۸ هزار و ۱۶ نفر بری تعداد شاغلان کشور افزوده شده این در حالی است که نرخ بیکاری در این مدت با ۱٫۸ درصد رشد از ۱۰٫۹ درصد در تابستان ۱۳۹۴ ( با فرض نرخ رشد اقتصادی نزدیک به صفر درصد) به ۱۲٫۷ درصد در تابستان ۱۳۹۵ (با فرض حفظ نرخ رشد اقتصادی ۵٫۴ درصد) رسیده است. این ابهام البته ممکن است که ایجاد شود که چگونه دولت توانسته بیش از ۶۲۸ هزار شغل در یک سال منتهی به تابستان امسال ایجاد کند در حالی که نرخ بیکاری ۱٫۸ درصد بیشتر شده و از قضا ۱۸۷ هزار و ۷۳۳ نفر بر تعداد بیکاران افزوده شده است؟
رفع ابهام نیازمند دقت در شاخص نرخ مشارکت اقتصادی به عنوان یکی از شاخص های تعیین کننده در بازار کار و اشتغال است. بررسی نرخ مشارکت اقتصادی (نرخ فعالیت) جمعیت ۱۰ساله و بیشتر نشان می‌دهد که ۴۰٫۴درصد جمعیت در سن کار (۱۰ساله و بیشتر) از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند؛ این در حالی است که نرخ مشارکت اقتصادی در تابستان سال گذشته ۳۸٫۹ درصد برآورد شده به این ترتیب بر تعداد جمعیت شاغل و جویای کار به میزان ۱٫۵ درصد افزوده شده است. بر همین اساس مرکز آمار اعلام کرده که تعداد شاغلان کشور در تابستان ۱۳۹۵ به ۲۳ میلیون و ۳۱هزار و ۴۶۴ نفر رسیده که رقم نسبت به تابستان سال قبل ۶۲۸ هزار و ۱۶ نفر افزایش یافته است. همچنین در فاصله یادشده، نسبت اشتغال (نسبت تعداد شاغلان به جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر) با ۰.۶ درصد افزایش از ۳۴.۷ درصد به ۳۵.۳ درصد رسیده است. همچنین در تابستان امسال ۴۰.۴ درصد جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند.
دو نمودار زیر نرخ بیکاری فصلی و نرخ مشارکت اقتصادی را از بهار ۱۳۸۴ تا تابستان ۱۳۹۵ نشان می دهند
نبض رشد در بازار کار نمی زند
به گزارش تابناک ، در حالی که نرخ بیکاری در دو فصل پیاپی بهار و تابستان امسال به ترتیب به ۱۲٫۲ و ۱۲٫۷ درصد رسیده که نسبت به فصول قبل آن یعنی پاییز ۹۲ تا زمستان ۹۴ بالاترین نرخ به شمار می رود و این یک نقطه ضعف و پاشنه آشیل در کارنامه دولت حسن روحانی است. مصداقی روشن از اینکه از سوی برخی منتقدان گفته می شود آثار بهبود وضعیت اقتصادی آنهم پس از برجام در کشور دیده نمی شود و یا نشانه ای برای مخالفان سرسخت و برخی اقتصادانان منتقد و مخالف سیاست های اقتصادی و تیم اقتصادی دولت حسن روحانی که به صراحت اعلام کنند اگر دولت کاهش نرخ تورم را یک دستاورد مثبت برای خود می دانند، افزایش نرخ بیکاری را هم به عنوان یک دستاورد منفی در نظر بگیرد، چرا که از نظر برخی کارشناسان کاهش نرخ تورم به ویژه در سال گذشته نه در نتیجه سیاستهای اقتصادی دولت بلکه رکود در اقتصاد ایران بوده که مصداق این رکود حالا در بازار کار نمایان شده است.
