غول بیکاری سرانجام دیده شد؛ لشکر بیکاران در حال افزایش است و دولت نگران. تصویر بیکاری در برخی استانهای ایران نگرانکننده شده است. کوتاهی در ایجاد اشتغال میتواند برای کشور بحرانآفرین باشد و باید به جای تدبیر پشتمیزی و دادن وعدهها و شعارها، نسخهای واقعبینانه برای ایجاد اشتغال و جلوگیری از بحرانیشدن بازار کار پیدا کرد. تا حالا که نسخه دولت حسن روحانی به نتیجه مطلوب برای تک رقمی کردن بیکاری نرسید و حتی نرخ بیکاری از زمانی که دولت یازدهم روی کارآمده افزایش هم یافته است.
به گزارش تابناک رسیدن نرخ بیکاری در ایران به ۱۲٫۲ درصد در بهار امسال البته خبری خوش برای دولت حسن روحانی نیست؛ افزایش نرخ بیکاری و افزوده شدن بر تعداد افراد جویای کار باعث شده تا رئیس جمهور به صراحت از اشتغال به عنوان دغدغه و اولویت اول دولت و کشور یاد کند. آیا دولت تدبیر و امید میتواند نرخ بیکاری را به کمتر از میزان زمانی که فعالیت خود را آغاز کرد، یعنی ۱۰٫۴ درصد در تابستان ۱۳۹۲ کاهش دهد؟
در حالی که دولت حسن روحانی یکی از مهمترین دستاوردهای اقتصادی خود را کاهش نرخ تورم از ۴۵ درصد به ۸٫۸ درصد عنوان میکند، اما نوسانات نرخ رشد اقتصادی کشور باعث شده تا نرخ بیکاری از ۱۰٫۴ درصد به روایت مرکز آمار ایران در تابستان ۱۳۹۲ به ۱۲٫۲ درصد در بهار سال ۱۳۹۵ افزایش یابد. این در حالی است که اقتصاد ایران در دو سال پیاپی ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ نرخ رشد اقتصادی منفی را تجربه کرد و تنها در سال ۱۳۹۳ نرخ رشد اقتصادی به ۳ درصد رسید، هرچند بانک مرکزی از اعلام نرخ رشد اقتصادی در سال گذشته خودداری کرد، اما برآوردها نشان میدهد به واسطه افت شدید درآمدهای نفتی و به تحلیل رفتن منابع دولت، نرخ رشد اقتصادی ایران در سالی که گذشت به نزدیک صفر درصد رسیده است و حالا مقامات دولتی و بانک مرکزی از تحقق نرخ رشد اقتصادی به بالای ۵ درصد خبر میدهند.
نرخ رشد ۵ درصدی به عنوان نقطه قوت دولت در اقتصاد البته با چالش آغشته بودن به درآمدهای نفتی ناشی از افزایش تولید و صادرات نفت مواجه است و نمودی از آثار ملموس رشد اقتصادی ۵ درصدی در بخشهای تولیدی و صنعتی کشور و همچنین بازار کار ایران دیده نمیشود.
دولت تدبیر و امید البته هنوز نسخه روشنی برای کم کردن نرخ بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار پس از سه سال ارائه نداده و بیم آن میرود تعداد واقعی بیکاران از مرز ۷ میلیون نفر با احتساب نرخ بیکاری واقعی و اشتغال ناقص فراتر رود.
هفتم مهرماه امسال کاظم جلالی، نماینده تهران و رئیس مرکز پژوهشهای مجلس در صحن علنی مجلس هشدار داد: نرخ بیکاری سال ۹۴ از سوی دولت ۱۱ درصد عنوان شده که اگر این میزان را بپذیریم نشان میدهد وضعیت اشتغال گروههای سنی، جنسی و تحصیلی مختلف در حوزه بیکاری خوب نیست، همچنین در سال ۹۴، ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار بیکار داریم که با احتساب شاغلان ناقص این میزان به ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر و با احتساب جمعیت فعال دلسرد از اشتغال این میزان به ۷ میلیون نفر میرسد که رقم فوق تا سال ۱۴۰۰ به ۱۱ میلیون بیکار خواهد رسید که باید توجه داشت تبعات بیکاری صرفا اقتصادی نبوده و بحرانهای زیادی مثل طلاق و اعتیاد را به دنبال دارد.
تصویر بیکاری در ۳۱ استان ایران
به گزارش تابناک، تازهترین گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد که ۱۴ استان ایران در بهار امسال نرخ بیکاری بالاتر از نرخ بیکاری در کل کشور را تجربه کردهاند. بر این اساس نرخ بیکاری در استانهای کرمانشاه (۱۹٫۲ درصد) چهارمحال و بختیاری (۱۷٫۸ درصد)، کهگیلویه و بویر احمد (۱۶٫۴ درصد)، اصفهان (۱۵٫۷ درصد) و اردبیل (۱۴٫۸ درصد، خراسان رضوی (۱۴٫۸ درصد)، لرستان (۱۴٫۳ درصد)، قم (۱۴٫۱ درصد)، گلستان (۱۳٫۸ درصد)، یزد (۱۳٫۶ درصد)، تهران (۱۳٫۵درصد)، کرمان (۱۲٫۹ درصد) و فارس (۱۲٫۳ درصد) گزارش شده است. نکته مهم اینکه تنها ۲ استان البرز و فارس در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته با کاهش نرخ بیکاری مواجه شدهاند و نرخ بیکاری در کرمان ۷ درصد، تهران ۶٫۱ درصد، یزد ۵٫۷ درصد، کرمانشاه ۵٫۵ درصد، اردبیل ۴٫۳ درصد، قم ۴٫۲ درصد،کهگیلویه و بویر احمد ۴ درصد، لرستان ۳٫۶ درصد و اصفهان ۲٫۱ درصد افزایش یافته است. گزارش مرکز آمار ایران همچنین نشان میدهد که هرچند نرخ بیکاری در استان کردستان ۲٫۲ درصد بیشتر شده اما نرخ بیکاری ۱۲ درصدی این استان همچنان از میانگین نرخ بیکاری کل کشور پایینتر است و تنها استانی که نرخ بیکاری آن تغییری در بهار امسال نسبت به بهار پارسال نداشته، استان قزوین با نرخ بیکاری ۱۱٫۹ درصدی است.
روزشمار وعدههای اشتغالزایی روحانی در سال ۹۵
۲۶ اردیبهشت ۹۵: رفع بیکاری و اشتغال جوانان مهمترین اولویت در برنامه های اقتصادی است؛ دولت یازدهم از ابتدای فعالیت خود با سه مشکل رکود، تورم و بیکاری مواجه بود که با برنامهریزی و تلاش مسئولان توانست در زمینه تک رقمی کردن نرخ تورم و کاهش رکود، گامهای خوبی را بردارد و حتی در زمانی که بسیاری از کشورهای منطقه بخاطر کاهش بهای نفت با مشکلات بسیاری مواجه بودند، در ایران ارزش پول ملی حفظ شد و روند کاهنده تورم و رشد اقتصادی ادامه داشت.
۷ اردیبهشت ۹۵: تصویب اجرای کلیات طرح توسعه اشتغال فراگیر «حرکت» با هدف تحقق نرخ بیکاری تک رقمی تا پایان سال ۹۶ در شورای عالی اشتغال.
۱۱ خرداد ۹۵: دولت یازدهم به دنبال اشتغال سالانه برای یک میلیون نفر است.
۲۵ خرداد ۹۵: برای دولت هم مایه شرمساری است که جوان تحصیلکرده ایرانی بیکار باشد.
۵ تیر ۹۵: بیکاری سرآغاز همه مشکلات در جامعه است. متاسفانه طی یک دوره هفت ساله ۸۵ تا پایان ۹۱ فقط چند هزار اشتغال خالص در کشور ایجاد شد و میزان اشتغال ما طی آن دوره زمانی از ۲۰ میلیون و ۶۱۹ هزار به ۲۰ میلیون و ۶۲۸ هزار رسید و این درحالی است که طی سه سال اخیر ، سالانه حدود ۴۵۰ هزار اشتغال خالص در کشور ایجاد شده و البته تا نقطه مطلوب هنوز فاصله داریم.
۱۲ مرداد ۹۵: هدف اصلی دولت را رونق اقتصادی و اشتغال جوانان است، وقتی میبینیم جوان تحصیلکرده دانشگاهی بیکار است این مسئله یک بار بزرگ و سنگینی بر دوش ما است.
۳ شهریور ۹۵: برای حل کامل مسئله بیکاری نیازمند ایجاد اشتغال برای یک میلیون نفر در سال هستیم.
۲ آبان ۹۵: برای اشتغال پایدار نسل جوان، راهی جز ایجاد رونق اقتصادی نداریم.