
تخلفات در سطح کلان با ابعاد گوناگون آن در تمام کشورهای جهان کمو بیش وجود دارد. کشور ما نیز به نوعی با این عارضه دست به گریبان بوده و چندی است که تمام توجهات معطوف به این مسئله و لزوم مبارزه با آن شده است.هر گاه پدیده مخربی مانند فساد مالی،تقلب،بی قانونی در ساختار بالا و مدیران اجرایی رخ می دهد،از لحاظ آسیب شناسی چه پیامدهایی می تواند داشته باشد؟ این گونه پدیده ها در سطوح پایین جامعه خود را بیشترتسری می دهد به آن معنا که وارد سطوح پایین تر جامعه می شود و به عنوان رفتار اجتماعی در میان شهروندان بروز مینماید. این هنجارهای اجتماعی وارد نهادهایی همچون سیاست، اقتصاد و بازارآموزش و پرورش و خانواده می شودو با تکرار این تخلفات در این نهادها روی شهروندان نیز تاثیر می گذارد به طوری که این تخلفات به رفتار عادی در میان مردم جامعه تبدیل می شود. به عنوان مثال مدیر دولتی ای که در ادارهایی تخلف مالی یا حتی اخلاقی می کند کارمندان او هم به راحتی این تخلفات را انجام میدهند، به این معنا که این مدیر برای آنان الگوست و همیشه کارمندان این استدلال را دارند که وقتی مدیر میتواند تخلف انجام بدهد چرا ما دست به چنین اقدامی نزنیم.این مثال ساده نشان دهنده نمونه کوچکی است که می تواند در سطح کلانتر جامعه نیز رخ دهد.هر چه قدر این پدیدههای تخریب کننده در میان مدیران دولتی صورت گیرد با گذشت زمان در جامعه گسترش پیدا می کند و به سطوح میانی و کارکردهای نهاد اجتماعی جای خود را باز می کند.اگر در جامعه فساد و تخلفات توسط وزیر و استاندار صورت نگیرد بنابراین در جامعه تسری پیدا نکرده و به رفتار درسطح جامعه تبدیل نمی شود.در جامعه رفتار خلاف برای شهروندان به هنجاری طبیعی تبدیل نمی شود واین تخلفات را آنان نمی پذیرند. زمانی که این تخلفات به رفتار برای شهروندان تبدیل شود از آنجایی که مشکلات اجتماعی به هم گره خوردند باعث شکل گیری معضلات جدیدتری در کشور خواهیم بود.یکی ازمهم ترین عنصر در جامعه اعتماد مردم به مسئولان است و با توجه به اینکه تخلفاتی که اکنون توسط برخی ازمدیران صورت گرفته، مردم دیگر به مسئولان با توجه به اقداماتی که انجام داده اند بی اعتماد هستند.همان طور که در انتخابات اخیر شاهد بودیم حدود نیمی از نمایندگان مجلس که در دوره نهم در دوره جدید نتوانستند ورود پیدا کنند چرا که مردم از اقدامات این نمایندگان بی اعتماد بودند.و در نتیجه شاهد ریزش بیش از نیمی از نمایندگان بودیم.زمانی که دولت تخلفات را در سطح مدیران مشاهده میکند نباید در این زمینه منفعل عمل کند چرا که در صورت منفعل بودن باز این بی اعتمادی بیش از پیش بیشتر میشود. از دیگر اقدامات دولت در زمینه برخورد با مفسدان این است که به صورت یکسان با آنان برخورد کنند چرا که تاثیر زیادی در تامین سلامت اجتماعی دارد. افزایش ریسک درگیر شدن با فساد از طریق برخورد جدی و عادلانه با مفسدان ضروری است. اگر برخوردهایی که صورت میگیرد به صورت گزینشی باشد، یعنی با چند نفر برخورد شود و برخی به حال خود رها شوند، افکار عمومی ممکن است به این نتیجه برسد که این چند نفر به عنوان سپر بلا مجازات میشوند تا بقیه در امان باقی بمانند. بنابراین، اگر آنچنان که روسای سه قوه مطرح میکنند، موارد زیادی از اختلاس و فساد وجود دارد، باید به صورت شفاف به اطلاع مردم رسانده و از طریق قانونی پیگیری شود.
منبع: قانون